ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΣΦΑΛΩΝ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΩΝ ΓΙΑ ΠΕΖΟΥΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΝΤΡΩΝ
Η Οργάνωση Παραπληγικών Κύπρου και το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών σε κοινή συνεδρία στις 18/10/2018 συμφώνησαν στα πιο κάτω σαν φιλοσοφία περιβαλλοντικής πολιτικής για τη διαχείριση των δέντρων επί των πεζοδρομίων στη χώρα μας και καλούν την Ένωση Δήμων και Ένωση Κοινοτήτων να την υιοθετήσει:
- Τα πεζοδρόμια αποτελούν κοινόχρηστο χώρο με κύριο λόγο ύπαρξης την προσφορά ασφαλούς χώρου διακίνησης πεζών και ιδιαίτερα των εμποδιζόμενων ατόμων, των ατόμων με αναπηρίες και των ατόμων σε τροχοκάθισμα.
- Τα δέντρα αποτελούν σημαντικό στοιχείο στο περιβάλλον για προσφορά σκίασης στους ανθρώπους που διακινούνται κάτω από αυτά και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή οξυγόνου και την απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, καθώς επίσης και στο μετριασμό των επίγειων θερμοκρασιών και πρέπει να προστατεύονται. Προσφέρουν επίσης στην αισθητική των οικισμών, μετατρέποντας τη διακίνηση στα πεζοδρόμια μια ευχάριστη εμπειρία. Κάποια δέντρα λόγω ηλικίας και είδους μπορεί να αποτελούν και σημαντικά στοιχεία του αστικού βιολογικού οικοσυστήματος.
- Προτεραιότητα έχει η προστασία της ασφαλούς διακίνησης πεζών και ιδιαίτερα των εμποδιζόμενων ατόμων, των ατόμων με αναπηρίες και των ατόμων σε τροχοκάθισμα.
- Σε νέα πεζοδρόμια με πλάτος μικρότερο από 120εκ. δεν πρέπει να υπάρχουν δέντρα όπως προνοεί η σχετική νομοθεσία.
- Σε υφιστάμενα πεζοδρόμια πρέπει να διασφαλίζεται ελάχιστο καθαρό πλάτος διακίνησης πεζών και ατόμων σε τροχοκάθισμα 80εκ.
- Όπου το καθαρό πλάτος σε υφιστάμενα πεζοδρόμια είναι μικρότερο από 80εκ. λόγω υπαρκτών δέντρων επί πεζοδρομίων: (i) να γίνεται διαπλάτυνση πεζοδρομίου με διαχείριση του οδοστρώματος με ειδικές διευθετήσεις όπως π.χ. μονοδρομήσεις, στένωση οδοστρώματος κ.ο.κ. (ii) να μετακινούνται τα δέντρα ή (iii) όταν δεν γίνεται δυνατόν να εφαρμοστούν τα προηγούμενα τότε και μόνο τότε να αφαιρούνται.
- Για κάθε δέντρο που πρέπει να κοπεί, να φυτεύονται τουλάχιστον δύο δέντρα σε δημόσιους χώρους πρασίνου, στον αντίστοιχο δήμο / κοινότητα τα οποία θα αποτελούν ευθύνη των τοπικών αρχών.
- Δέντρα που το ρίζωμα τους προκαλεί στην πράξη ζημιά στο πεζοδρόμιο συστήνεται να αντικαθίστανται με άλλα δέντρα που θα φυτεύονται με τρόπο που δεν θα προκαλούν ζημιά στο πεζοδρόμιο μόνο αφού παρθούν τα υπόλοιπα μέτρα για αντιμετώπιση του προβλήματος (π.χ. η αφαίρεση των ριζών, η τοποθέτηση προστατευτικής σχάρας κ.ο.κ.).
- Η φύτευση δέντρων πρέπει να γίνεται μέσα σε πλαστικούς σωλήνες που θα οδηγούν το ρίζωμα προς τη γη και όχι προς την επιφάνεια, για αποφυγή ζημιών στα πεζοδρόμια.
- Συμφωνούν ότι χρειάζονται περισσότερες δράσεις διάδοσης της φιλοσοφίας δημιουργίας αστικού περιβάλλοντος που θα ενθαρρύνουν τους πολίτες να κινούνται πεζοί και να αποφεύγουν τη χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων.
- Τα δέντρα που συστήνεται να φυτεύονται σε πεζοδρόμια πρέπει να ικανοποιούν τις προδιαγραφές της αρμόδιας υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, να είναι κυρίως ενδημικά και να αποθαρρύνεται η φύτευση δέντρων με κορμούς μεγάλης διαμέτρου.
- Η αφαίρεση δέντρων από τα πεζοδρόμια πρέπει να ακολουθεί ή να συνοδεύεται από την αφαίρεση όλων των άλλων μόνιμων (π.χ. πινακίδες, πάσσαλοι ΑΗΚ/CYTA κλπ) ή κινητών (π.χ. κάδοι απορριμμάτων, χώροι στάθμευσης κλπ) εμποδίων που βρίσκονται σε πεζοδρόμια.
- Η μαζική αποκοπή δέντρων πρέπει να αποφεύγεται. Πρέπει να υπάρχει δυνατότητα για εξέταση ειδικών περιπτώσεων αιωνόβιων δέντρων ή δέντρων με εξαιρετική αισθητική και βιολογική σημασία. Προς το σκοπό αυτό προτείνεται η δημιουργία μιας μεικτής επιτροπής από εκπρόσωπους των ενδιαφερόμενων φορέων (τοπική αρχή, ΚΥΣΟΑ, ΟΠΑΚ, Τμήμα Δασών, Περιβαλλοντιστές) για να εξετάζονται οι ειδικές περιπτώσεις.
- Πρέπει να διασφαλιστούν δράσεις που θα αυξήσουν εν γένει τον αριθμό δέντρων και των χώρων πρασίνου στη χώρα μας, αφού αποτελούν σημαντικά στοιχεία για τη βιωσιμότητα και το μέλλον της.