Τον Μάρτη του 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε την πανδημία του κορωνοϊού Covid-19 λόγω της ταχύτητας και έκτασης εξάπλωσης της μόλυνσης ανά το παγκόσμιο. Τόσο ο ΠΟΥ όσο και οι κυβερνήσεις παγκόσμια λαμβάνουν μέτρα για να περιορίσουν την εξάπλωση. Ομάδες πληθυσμού όπως τα άτομα με αναπηρίες είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτή την πανδημία. Οι συστάσεις που έχουν ετοιμαστεί σκοπό έχουν να περιορίσουν τον κίνδυνο και την εξάπλωση του ιού. Το αρχικό κείμενο είναι στα αγλλικά στην πιο κάτω σελίδα: https://www.who.int/who-documents-detail/disability-considerations-during-the-covid-19-outbreak
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ:
Γιατί χρειάζονται επιπλέον μέτρα για τα άτομα με αναπηρίες:
Είναι απαραίτητο να λαμβάνονται μέτρα που να διασφαλίζουν ότι τα ΑμεΑ έχουν πρόσβαση και πληροφόρηση στις υπηρεσίες υγείας που χρειάζονται, περιλαμβανομένου και κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19.
Τα ΆμεΑ πιθανόν να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν με Covid-19 για τους πιο κάτω λόγους:
- Tων εμποδίων που αντιμετωπίζουν για να εφαρμόσουν απλά μέτρα προσωπικής υγιεινής όπως το πλύσιμο των χεριών επειδή π.χ. είτε είναι μη προσβάσιμοι οι χώροι υγιεινής ή ο νιπτήρας είναι ακατάλληλος ή δεν έχουν την ικανότητα να τρίψουν ικανοποιητικά τα χέρια τους μεταξύ τους.
- Της δυσκολίας να αναπτύξουν/διατηρήσουν απόσταση από άλλους ανθρώπους είτε επειδή χρειάζονται βοήθεια/υποστήριξη είτε επειδή βρίσκονται σε ίδρυμα.
- Η ανάγκη να αγγίζουν πράγματα για να λάβουν πληροφορίες από το περιβάλλον ή για υποβοήθηση (π.χ. ένα άτομο σε τροχοκάθισμα μπορεί να υποστηριχθεί πάνω σε ένα τοίχο ή να σπρώξει ένα πάγκο για να μετακινηθεί).
- Η παρουσία Εμποδίων στην πρόσβαση πληροφοριών για την υγεία.
Ανάλογα με τα προβλήματα υγείας λόγω της αναπηρίας, ΑμεΑ πιθανό να κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν πιο σοβαρά με Covid-19 αν μολυνθούν, για τους εξής λόγους:
- Όταν η αναπηρία επηρεάζει το αναπνευστικό σύστημα, το ανοσοποιητικό η αντιμετωπίζουν καρδιακά νοσήματα ή διαβήτη.
- Όταν υπάρχουν εμπόδια στην πρόσβαση υπηρεσιών υγείας.
Επίσης τα ΑμεΑ μπορεί να επηρεαστούν σε δυσανάλογα μεγάλο βαθμό από την πανδημία λόγω προβλημάτων που θα δημιουργηθούν σε υπηρεσίες στις οποίες βασίζονται.
Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ μπορούν να μειωθούν αν οι Αρμόδιες Αρχές λάβουν τα κατάλληλα μέτρα.
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν υπόψη από τα ΑμεΑ και τους συγκάτοικούς τους:
Μειώστε τον κίνδυνο έκθεσης στο Covid-19
Εφαρμόστε τα βασικά μέτρα προστασίας όπως τα συστήνει ο Π.Ο.Υ. (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public) και αν χρειάζεστε βοήθεια για να ακολουθήσετε αυτά τα βασικά μέτρα προστασίας, να το συζητήσετε με τον κύκλο σας, την οικογένεια, τους φίλους σας και τον προσωπικό βοηθό σας, για να βρεθούν λύσεις.
Επίσης,
-Αποφεύγετε χώρους με πολυκοσμία.
-Μειώστε την φυσική επαφή με άλλους ανθρώπους.
-Διακινηθείτε εκτός ωρών αιχμής.
-Αξιοποιήστε ώρες λειτουργίας καταστημάτων/υπηρεσιών ειδικά για ΑμεΑ.
-Κάντε αγορές μέσω διαδικτύου και αν χρειάζεστε βοήθεια ζητήστε την από την οικογένεια και τους φίλους σας και τον προσωπικό βοηθό σας, για να αποφεύγετε πολυσύχναστους χώρους.
-Συγκεντρώστε στο σπίτι μεγαλύτερες ποσότητες ειδών πρώτης ανάγκης για να μειώσετε την ανάγκη επίσκεψης για ψώνια και την πρόσβαση σας σε δημόσιους χώρους.
-Εργαστείτε από το σπίτι αν είναι δυνατόν, ιδιαίτερα όσοι εργάζεστε σε πολυσύχναστους χώρους όπου παρατηρείται συμφόρηση.
-Βεβαιωθείτε ότι οποιαδήποτε βοηθήματα χρησιμοποιείτε απολυμαίνονται συχνά.
Εφαρμόστε πρόγραμμα για να διασφαλίσετε συνεχή πρόσβαση στη φροντίδα και βοήθεια που χρειάζεστε
-Αν εξαρτάστε από προσωπικούς βοηθούς/φροντιστές, αυξήστε τους πιθανούς συνεργάτες ούτως ώστε αν κάποιος ασθενήσει ή πρέπει να αυτοπεριοριστεί, να συνεχίσετε να λαμβάνετε υπηρεσίες από άλλο άτομο.
-Συνεννοηθείτε με την οικογένεια/τους φίλους σας ούτως ώστε αν παραστεί ανάγκη να μπορέσουν να σας προσφέρουν περισσότερη βοήθεια.
-Εντοπίστε οργανισμούς στην κοινότητα σας όπου πιθανόν να μπορούν να σας βοηθήσουν αν χρειαστεί.
Προετοιμαστείτε σε περίπτωση που νοσήσετε με Covid-19
-Βεβαιωθείτε ότι άτομα στο στενό σας περιβάλλον, φίλοι ή μέλη της οικογένειας σας που εμπιστεύεστε, γνωρίζουν σημαντικές πληροφορίες που θα είναι χρήσιμες σε περίπτωση που νιώσετε αδιαθεσία. Π.χ. για ασφάλεια υγείας, φάρμακα, αναλώσιμα ή ανάγκες φροντίδας ατόμων που εξαρτώνται από εσάς, όπως γονείς, παιδιά ή κατοικίδια.
Βεβαιωθείτε ότι όλοι στο σπίτι σας γνωρίζουν τί πρέπει να κάνουν αν νοσήσετε με Covid-19 ή χρειαστείτε βοήθεια.
-Φέρτε σε επαφή άτομα που ανήκουν στις πιο πάνω ομάδες για να μπορούν να συνεργαστούν και να συνεννοηθούν αν χρειαστείτε βοήθεια/υποστήριξη.
-Ενημερωθείτε για τηλεφωνικούς αριθμούς ή υπηρεσίες τηλε-υγείας σε περίπτωση που έχετε ερωτήσεις ή που θα χρειαστείτε μη επείγουσες υπηρεσίες υγείας.
Ψυχική και φυσική υγεία των μελών της οικογένειας και των προσωπικών βοηθών/φροντιστών.
Ακολουθήστε τις συστάσεις του Π.Ο.Υ. για θέματα ψυχικής υγείας και την καθοδήγηση για διαχείριση προϋπάρχουσες παθήσεις (https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/mental-health-considerations.pdf?sfvrsn=6d3578af_2)
Αν οποιοσδήποτε στο σπίτι έχει συμπτώματα του ιού πρέπει να απομονωθεί και να φορέσει μάσκα και να υποβληθεί στη διαγνωστική εξέταση το συντομότερο. Όλες οι επιφάνειες πρέπει να απολυμανθούν και όλοι στο σπίτι να παρακολουθούνται για συμπτώματα. Αν είναι εφικτό, άτομα με προβλήματα υγείας ή με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να μετακινηθούν σε ξεχωριστό χώρο μέχρι να λήξει η περίοδος περιορισμού του ύποπτου περιστατικού.
Μέτρα για κυβερνήσεις:
Διασφαλείστε ότι οι πληροφορίες για τη δημόσια υγεία και η επικοινωνία είναι προσβάσιμες σε όλους
-Εφαρμόστε προσβάσιμες μεθόδους για όλους όπως τον υποτιτλισμό, τη μετάφραση στη νοηματική για όλες τις ζωντανές εκδηλώσεις ή και για τις μαγνητοσκοπημένες.
-Μετατρέψετε όλο το υλικό που είναι δημόσια διαθέσιμο σε ‘εύκολα αναγνώσιμο’, ούτως ώστε να προσβάσιμο σε όλους και σε άτομα με νοητική αναπηρία ή μαθησιακές δυσκολίες.
-Η έντυπη πληροφορήση να είναι κατάλληλα προσβάσιμη σε τυφλά ή τυφλοκωφά άτομα.
-Χρησιμοποιήστε εικόνες που να προάγουν την κοινωνική ενσωμάτωση και να μην στιγματίζουν την αναπηρία.
-Συνεργαστείτε με οργανώσεις ατόμων με αναπηρίες για επιτυχή διάδοση των πληροφοριών.
Εφαρμόστε στοχευμένα μέτρα για ΑμεΑ και το υποστηρικτικό τους δίκτυο.
Διαβουλευθείτε με ΑμεΑ και τις αντιπροσωπευτικές τους οργανώσεις για ταχύ εντοπισμό απαραίτητων δράσεων όπως:
-Την οικονομική στήριξη για οικογένειες και φροντιστές που θα χρειαστεί να απουσιάσουν από την εργασία τους για να βοηθήσουν μέλη της οικογένειας τους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει αμοιβή για ορισμένο χρονικό διάστημα σε μέλη της οικογένειας για υπηρεσίες που προσφέρονται σε εργάσιμες ώρες.
-Την οικονομική στήριξη σε οικογένειες και φροντιστές που προσφέρουν υπηρεσίες αλλά πρέπει να απομακρυνθούν και να περιοριστούν για να μην θέσουν σε κίνδυνο μόλυνσης με τον ιό το ΑμεΑ.
-Την υιοθέτηση ευέλικτων διαδικασιών εργασίας από το σπίτι οι οποίες να συνοδεύονται με οικονομική βοήθεια για την απόκτηση των απαραίτητων τεχνολογιών και εξοπλισμού.
-Άλλα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα τα οποία να αποτελούν μέρος πακέτου μέτρων, με διάφορα μέτρα στήριξης και φοροαπαλλαγής, τα οποία να περιλαμβάνουν και άτομα με αναπηρίες.
-Τη λήψη μέτρων από σχολεία και εκπαιδευτικούς οργανισμούς για να διασφαλιστεί η πρόσβαση στην εκπαίδευση από το σπίτι σε μαθητές με αναπηρίες που ίσως απαιτηθεί να συμμετέχουν από το σπίτι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
-Την προσφορά γραμμής πληροφορήσης με διαφορετικούς τρόπους, πχ. τηλέφωνο/email, για ΑμεΑ ειδικά για επικοινωνία με το κράτος, υποβολή ερωτήσεων και διαβίβαση θεμάτων που τους απασχολούν.
Εφαρμογή στοχευμένων μέτρων για παροχείς υπηρεσιών σε ΑμεΑ.
Συνεργαστείτε με παροχείς υπηρεσιών σε ΑμεΑ για εντοπισμό δράσεων που θα προφυλάξουν την απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών και πρόσβαση σε προστατευτικό εξοπλισμό.
-Διασφαλίστε ότι υπάρχουν μέτρα για απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών φροντίδας σε περίπτωση που μειωθεί ο αριθμός των διαθέσιμων φροντιστών.
-Μειώστε τη γραφειοκρατία στη διαδικασία προσλήψεων διασφαλίζοντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
-Λάβετε υπόψη σας την βραχυπρόθεσμη οικονομική ενίσχυση των παροχέων υπηρεσιών για διασφάλιση της οικονομικής τους βιωσιμότητας σε περίπτωση που μειωθεί η ζήτηση υπηρεσιών.
-Διαθέστε γραμμή επικοινωνίας για υπηρεσίες ΑμεΑ για να επικοινωνούν με το κράτος και να διαβιβάζουν θέματα που τους απασχολούν.
-Δώστε προτεραιότητα σε πρακτορεία παροχής υπηρεσιών φροντίδας για πρόσβαση σε δωρεάν προσωπικό εξοπλισμό προστασίας όπως γάντια, μάσκες, αντισηπτικά κτλ
-Διασφαλίστε ότι οι φροντιστές ΑμεΑ έχουν πρόσβαση σε διαγνωστικές εξετάσεις για Covid-19 μαζί με άλλες ομάδες επαγγελματικών που πρέπει να έχουν προτεραιότητα.
Δράσεις για επαγγελματίες υγείας
-Διασφαλίστε ότι οι ιατρικές υπηρεσίες για ασθενείς με Covid-19 είναι προσβάσιμες, οικονομικά προσιτές και χωρίς διακρίσεις
-Εφαρμόστε τις συστάσεις του Π.Ο.Υ. για επαγγελματίες υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19 (https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/who-rights-roles-respon-hw-covid-19.pdf?sfvrsn=bcabd401_0)
-Διασφαλίστε ότι οι κλινικές που παρέχουν διαγνωστικούς ελέγχους και υπηρεσίες για το Covid-19 είναι πλήρως προσβάσιμες, τόσο όσον αφορά την εξάλειψη των φυσικών εμποδίων(κτίρια/εξοπλισμός), τα στερεότυπα εναντίον της αναπηρίας και την άρνηση παροχής απαραίτητων υπηρεσιών και οικονομικών εμποδίων. Επίσης βεβαιωθείτε ότι οι σχετικές πληροφορίες για την προσβασιμότητα των υπηρεσιών που σχετίζονται με τον Covid-19 διαδίδονται στα ΑμεΑ και τους φροντιστές τους.
-Παρέχετε πληροφόρηση σε κατανοητές και ποικίλες μορφές για να ικανοποιήσετε διαφορετικές ανάγκες. Μην περιορίζεστε στην φωνητική και γραπτή μορφή και εφαρμόστε μεθόδους επικοινωνίας κατανοητούς σε άτομα με νοητικές ή ψυχοκοινωνικές αναπηρίες ή και άλλες.
-Προσφέρετε κατ’οίκον εξυπηρέτηση σε ΑμεΑ, τόσο για γενικές ανάγκες υγείας αλλά και αν είναι εφικτό, για ανάγκες που προκύπτουν σε ασθενείς Covid-19.
-Ετοιμάστε και διαδώστε πληροφόρηση προς τους επαγγελματίες υγείας για να ενημερωθούν για τις πιθανές επιπτώσεις του Covid-19 στα ΑμεΑ, τόσο σε επίπεδο υγείας, όσο σε επίπεδο κοινωνικό.
-Παρέχετε ικανοποιητική υποστήριξη σε ΑμεΑ με πολύπλοκες ή αυξημένες ανάγκες ειδικά αν βρίσκονται σε περιορισμό ή καραντίνα. Όπου χρειάζεται να γίνεται συντονισμός φροντίδας και υπηρεσιών μεταξύ υπηρεσιών υγείας, κοινωνικών υπηρεσιών, οικογένειας και φροντιστών.
Εφαρμόστε υπηρεσίες τηλεϊατρικής για ΑμεΑ
-Προσφέρετε τηλεφωνική εξυπηρέτηση ή/και με μηνύματα και βιντεόκλησεις για παροχή υπηρεσιών υγείας σε ΑμεΑ, τόσο για γενικές υπηρεσίες υγείας, όσο και για θέματα αποκατάστασης και όπου αυτό είναι εφικτό, θέματα σχετικά με τον Covid-19.
Δράσεις για παροχείς υπηρεσιών σε ΑμεΑ
Προνοήστε για σχέδιο δράσης που θα διασφαλίσει την απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών σε περιπτώσεις που θα μειωθεί το προσωπικό
Μειώστε τη γραφειοκρατία στη διαδικασία προσλήψεων διασφαλίζοντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας
Εφαρμόστε περισσότερα προγράμματα εκπαίδευσης και αν είναι δυνατόν να προσφέρετε διαδικτυακά κατάρτιση για προετοιμασία νέων εργαζομένων ή διεύρυνση καθηκόντων σε υφιστάμενους
Ταξινομήστε και δώστε προτεραιότητα στις υπηρεσίες που είναι πιο απαραίτητες και αυτές που είναι απολύτως απαραίτητο να προσφέρονται απρόσκοπτα. Εντοπίστε τους ποιο ευάλωτους λήπτες υπηρεσιών σε περίπτωση που χρειαστεί να γίνει μείωση με στόχο να τους προστατέψετε.
Συχνή επικοινωνία με ΑμεΑ και τα δίκτυα υποστήριξης τους
Παρέχετε στοχευμένη ενημέρωση για τον Covid-19 με έμφαση σε πληροφορίες που αφορούν ΑμεΑ και τα δίκτυα υποστήριξης τους. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν πληροφόρηση για υπηρεσίες, τηλεϊατρική και γραμμές επικοινωνίας, σημεία προσβάσιμων υπηρεσιών υγείας και σημεία προμήθειας εξοπλισμού προστασίας η αποστείρωσης σε περίπτωση που χρειαστεί να αυτοπεριοριστούν.
Χρησιμοποιήστε ποικιλία πλατφόρμων επικοινωνίας όπως τηλεφωνία, μηνύματα, κοινωνικά δίκτυα, πάντα σε προσβάσιμες μορφές.
Μειώστε την πιθανότητα έκθεσης στον Covid-19 κατά την παροχή υπηρεσιών σε ΑμεΑ
Προσφέρετε εκπαίδευση και αναβάθμιση δεξιοτήτων του προσωπικού που παρέχει υπηρεσίες σε ΑμεΑ σχετικά με προστασία από μόλυνση
Διασφαλίστε ότι οι επαγγελματίες που προσφέρουν υπηρεσίες σε ΑμεΑ έχουν πρόσβαση σε εξοπλισμό προσωπικής προστασίας και εξετάστε την πιθανότητα αυξημένων παραγγελιών τέτοιου εξοπλισμού
Προσφέρετε κατάλληλες υπηρεσίες μέσω κατ’οίκον υπηρεσιών οι παρόμοιων πλατφόρμων της τηλεϊατρικής
Σε περιβάλλον συγκατοίκησης πολλών ατόμων εξετάστε:
Την αλλαγή των ωρών που επιτρέπονται οι επισκέψεις για να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης λαμβάνοντας υπόψη την πνευματική υγεία των ενοίκων ΑμεΑ
Εφαρμόστε επιπλέον μέτρα απομόνωσης και μέτρων ελέγχου μόλυνσης για ένοικους που δεν νοιώθουν καλά και δεν έχουν εισαχθεί στο νοσοκομείο, όπως π.χ. η σύσταση να φορά μάσκα το άτομο ή να περιοριστεί σε ένα δωμάτιο ή να μειώσει τις επισκέψεις που δέχεται.
Προσφορά ικανοποιητικής υποστήριξη σε ΑμεΑ με πολύπλοκες ή αυξημένες ανάγκες
Εντοπίστε τα άτομα που χρειάζονται αυξημένη υποστήριξη και μελετήστε μαζί τους, τις οικογένειες τους και κοινωνικές υπηρεσίες για λύσεις σε περίπτωση που μειωθεί ο αριθμός διαθέσιμων φροντιστών ή δεν υπάρχουν καθόλου
Εντοπίστε περιπτώσεις ψηλού κινδύνου για βία, κακοποίηση ή παραμέληση προς ΑμεΑ λόγω κοινωνικού αποκλεισμού και αναστάτωσης της ρουτίνας τους. Προσφέρετε προσβάσιμους τρόπους να ενημερώσουν αν είναι θύματα.
Δράσεις για την κοινωνία
Βασικά μέτρα προστασίας να υιοθετηθούν από το ευρύ κοινό
Ακολουθήστε τις συστάσεις του ΠΟΥ για τα βασικά μέτρα προστασίας για τον Covid-19, μην υποτιμήσετε τον κίνδυνο, εσείς μπορεί να μην ανήκετε σε ομάδα ψηλού κινδύνου όμως μπορεί να μεταδώσετε τον ιό σε άτομο που είναι ευάλωτος
Οι εργοδότες να εφαρμόσουν ευέλικτο ωράριο και διαδικασίες ελέγχου της μόλυνσης
Ακολουθήστε τις συστάσεις του ΠΟΥ για προετοιμασία του χώρου εργασίας για την πανδημία (https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-ready-for-covid-19.pdf?sfvrsn=359a81e7_6)
Εφαρμόστε μεθόδους που θα επιτρέψουν σε ΑμεΑ την τηλεεργασία. Διασφαλίστε ότι έχουν την απαραίτητη τεχνολογία, εξοπλισμό και βοηθήματα όπως και στο χώρο εργασίας.
Αν η τηλε εργασία είναι αδύνατη να επιτρέψετε σε ΑμεΑ που ανήκουν σε ομάδες ψηλού κινδύνου αν νοσήσουν να πάρουν πληρωμένη άδεια μέχρι ο κίνδυνος μόλυνσης να μειωθεί. Ερευνήστε τι σχέδια έχει ανακοινώσει το κράτος για το σκοπό αυτό.
Διασφαλίστε την πρόσβαση σε μέτρα ελέγχου της μόλυνσης όπως σε σημεία για απολύμανση χεριών.
Ρύθμιση ωραρίου εξυπηρέτησης ειδικά για ΑμεΑ
Μελετήστε την πιθανότητα προσφοράς ωραρίου για εξυπηρέτηση μόνο ΑμεΑ και άλλων ευάλωτων πολιτών. Επίσης προσφέρετε εναλλακτικές μορφές ψωνίσματος όπως διαδικτυακά.
Αυξημένη υποστήριξη να προσφέρετε από την οικογένεια, φίλους και γείτονες σε ΑμεΑ
Επικοινωνείτε συχνά με το ΑμεΑ για παροχή οποιασδήποτε βοήθειας, φυσικής ή συναισθηματικής στήριξης με σεβασμό στα μέτρα περιορισμού που ισχύουν.
Να έχετε επίγνωση πως μιλάτε για τον Covid-19 και να προσέχετε να μην δημιουργείτε επιπλέον άγχος στους συνομιλιτές σας
